Kafkasya Mücahidi Şeyh Şamilin Gazavatı

Elinizdeki bu eserin müellifi Muhammed Tâhir el-Karahî Imam Sâmil'in yakin arkadasi ve onun muradi üzerine gazavati kaleme alan kisi olarak bilinir. Bazi arastirma eserlerinde ise Karahî'nin eseri, Sâmil'in resmî kronigi olarak kabul edilir.Arapça olarak kaleme alinan bu eseri, Sâmil'in Mekke'de ikâmet eden oglu, sair Mehmed Âkif'e vermis; o da tetkik etmesi için Istanbul'da Tâhirü'l-Mevlevî'ye teslim etmistir. Onun marifetiyle Türkçe'ye tercüme edilen eser, hicrî 1333 (miladî 1915) tarihinde Osmanlica olarak basilmistir. Daha sonra gerek Rusya'da, gerekse Kafkaslar üzerine çalisma yapan batili arastirmacilar nezdinde itibar gören bu eserin, sadelestirme olarak Türkiye'de de birkaç baskisi yapilmistir.Kafkaslar'daki Rus kolonizasyonuna karsi Seyh Mansûr'un 1785'te baslattigi ve genel olarak müridizm (gazavat) olarak adlandirilan direnis hareketinin, sonraki tarihlerdeki üç imami Gâzi Muhammed, Hamza ve Sâmil dönemlerinin hadiselerini, müslümanlarin bakis açisindan tafsilatli olarak anlatan bu eser, alaninda yegâne kaynaktir.