İstanbul'da Tanzimat Öncesi Rum Ortodoks Kliseleri

Rum Ortodoks toplumu, Osmanli dönemindeki yeni yasamini Millet¬basi unvani ile Patrik liderliginde ve Patrikhane çatisi altinda sürdürür. Bu dönemde Bizans kiliselerinin bir kismi, özellikle kubbeli yapilar, çogu cami olmak üzere yeni islevleriyle kullanima sokulmus; geriye kalan kili¬seler ise onarimlar ya da yeniden yapimlar sonucu, Rum Ortodoks toplu¬munun ibadet mekânlari olarak islevlerini sürdürmüstür Osmanli yönetiminde Hiristiyanlarin, dini yapilari ile ilgili insa faaliyet¬lerinde uyulmasi zorunlu kurallar vardi. Tanzimat dönemine kadar Os¬manli yönetiminde, yeni kilise insa edilmesi yasakti. Bir kilisenin yeniden insa edilmesi ise, ancak eskiden kilise oldugunun kanitlanmasi halinde, ayni yerde ve ayni özelliklerde yapilmasi kosuluyla mümkündü Tanzimat öncesi Rum Ortodoks kiliseleri, Osmanli kavrami çerçevesin¬de adeta ayni reçete ile olusturulmus; özgün nitelikte ve sanat tarihi bag¬laminda bütünlük gösteren yapilardir. Rum kiliselerinin mimari karak¬teri, ondokuzuncu yüzyilin ilk yarisinda Tanzimat ve Islahat fermanlari ile yasanan degisim süreci sonrasinda kaybedilmistir. Bu nedenle, kitabin kapsami 1856 tarihli Islahat Fermani ile sinirlanir Genis bilgiler, ayrintili anlatim ve bilgilendirici fotograflarla alanindaki tek yetkin kaynak.