İslam'ın Batı Cephesi Mağrip, Endülüs, Sicilya ve Mısır

Eski Islam cografyasina göre Mekke merkez sayilir, onun dogusunda kalan ülkeler “Masrik”, batisinda kalan ülkeler ise “Magrip” diye anilirdi. Islam, basindan itibaren mimaride, bilimde, sanatta, edebiyatta, astronomi ve felsefede Magrip'te kutup olusturmus, her alanda Avrupa kültürünü etkilemistir. Teknik bilgilerin ve sanatsal uyarimlarin yani sira, genis boyutlu bir dizi ruhsal-düsünsel bilgilenmeler, felsefî eserler, tip ve matematik, edebiyat ve teoloji bilgileri de aktarilmis ve Ispanya'da Ibranice, Kastilyaca ve Latinceye çevrilerek Avrupa düsünce dünyasini beslemistir. Prof. Zeki Tez, Islam'in Bati Cephesi'nde bu kültür etkilesiminin izlerini sürüyor. 711 yilinda Berberî savasçi Tarik bin Ziyad, emrindeki 12 bin kisilik bir Arap ordusu ile sonradan onun adini alarak "Cebelitarik" ("Tarik Dagi") diye anilacak bogazdan Avrupa anakarasina geçti. Ispanya topraklarina ayak basinca, Tarik bin Ziyad, geri dönüs umudunu kirip askerlerini ölümüne savastirabilmek için tüm gemilerini yaktirmis ve askerlerine, “Önünüzde düsman, arkanizda deniz...” diye hitap ederek, savasip Vizigot Krali Roderik'in 70-100 bin kisilik kalabalik ordusunu yenmistir. Yaklasik 715 yilinda Ispanya tümüyle Müslümanlarin eline geçmistir. Endülüs uygarligi, Arap kültürünün Avrupa kitasini derinden etkilemesinin en önemli zemini olmustur. Sicilya ise, Italya'ya ve Kuzey Afrika'ya yakin olan cografî konumu nedeniyle Dogu-Bati dünyasi arasinda önemli bir köprü görevini üstlenmistir. Müslümanlar Sicilya'ya pamuk, keten, hurma, sekerkamisi, dut ve turunçgilleri tanittilar, yeni sulama teknikleri getirdiler. Sonunda burada tekstil, seker, ip yapimi, hasircilik, ipekçilik, kâgitçilik, ayrica cam, seramik, mozaik, savas makineleri ve silah yapimi, gemi insasi ve çesitli madencilik etkinlikleri dogdu.Prof. Dr. Zeki Tez'in kitabi, Islam'in Bati'da biraktigi silinmez izleri takip etmeniz için harika bir rehber. “Her seyi Bati'dan ögrendik” diyenlere de güzel bir yanit.