İdeal Devlet

Fârâbî, MS 870-950 yillari arasinda yasamis büyük Türk-Islâm filozofudur. O, klasik Yunan felsefesi, özellikle Yunan siyaset felsefesi ile Islâm'i birbiriyle uzlastirmaya çalismis olan ilk filozoftur. Fârâbî, Platon, Aristotelesçi siyaset felsefesini Islâm'la bagdastirmak, uzlastirmak çabasi ve bu amaçla gerçeklestirmis oldugu sistemiyle Islâm düsüncesini ve kendisinden sonra gelen diger filozoflari derinden etkilemistir.Fârâbî'ye göre Islâm'in çesitli anlasilma biçimleri veya anlasilma seviyeleri mevcut olabilir ve nitekim de mevcuttur. Bu seviyelerden biri, onu üzerinde hiçbir ciddi zihinsel, akilsal islemde bulunmadan gelenekçilerin savunduklari biçimde oldugu gibi harfi harfine almak ve anlamaktir. Bu, sokaktaki insanin, siradan insanin, Platon'un sözleriyle “gözüyle görmedigi, eliyle tutmadigi seyleri anlamakta güçlügü olan “insanin, duygularindan akla, sezgiye yükselmemis ve yükselemeyecek olan insanin anlama biçimi ve seviyesidir (Bu inanç seviyesi, Gazalî'nin deyimi ile “taklit” seviyesidir.) Ancak bunun üzerinde özel bir gruba, seçkinlere, akil ve sezgi sahibi insanlara, duyumcu-maddeci degil, akilci ruhçu insanlara tahsis edilmis olan özel bir anlasilma biçimi ve seviyesidir. Iste Fârâbî'ye göre felsefe, o halde, Islâm'in en üstün, en dogru, en mükemmel anlama biçimi ve seviyesidir.