Balıklı Rum Hastanesi Kayıtlarına Göre İstanbul'un Ortodoks Esnafı (1833-1860)

Istanbul Yedikule'deki Balikli Rum Hastanesi'nin hekimi ve yöneticisi Aleksandros Paspatis (1814-1888), hastane kayitlarina ve kendi gözlemlerine dayanarak 19. yüzyil ortalarinda is bulmak için Istanbul'a gelen çesitli etnik gruplardan Ortodoks “göçmen” isçilerin zor çalisma ve hayat kosullarini anlatiyor. Yazar, Istanbul Rum cemaatinin hastanelerini tanittiktan ve Istanbul'un akillara durgunluk veren kirliligi, rutubeti, sagliksiz mahalleleri hakkinda bir “rapor” sunduktan sonra akrabalik ve hemserilik iliskilerine dayanarak Istanbul'a akin eden isçi ve zanaatkârlari 47 esnaf koluna tasnif ederek tanitiyor. Rumelili ve Anadolulu Rum degirmenciler, Karadagli ve Hirvat tasçilar, Makedon ve Yanyali duvarcilar, Bulgar abacilar, Sakizli ve Arnavut ekmekçiler, Sakizli ve Bulgar bahçivanlar, Arnavut sütçü, yogurtçu, asçi, kasap ve cigerciler, Maydoslu (Eceabat) ince dogramacilar, Anadolulu, “Karamanli” yagcilar, meyhaneciler, bakkallar ve digerleri… Anadolulu ve Rumelili Ortodoks esnafin uzmanlik alanlarina, bazilarinin lonca örgütlenmelerine, Müslümanlarla iliskilerine, saglik sorunlarina ve ölüm sebeplerine ilk kez deginen bu çalisma henüz incelenmemis gayrimüslim esnaf konusuna, dolayisiyla Osmanli esnafinin tarihine yeni boyutlar kazandirabilecek bir nitelik tasiyor. Ayrica tip tarihi açisindan önemli bilgiler ve istatistikî veriler sunuyor.